Otomobil Alırken Nelere Dikkat Etmeli   Almak istediğimiz otomobilde gerçekten hangi özellikleri arıyoruz? En çok neye önem verelim? Çoğunlukla aynı soruları tekrar tekrar sormaktayız. Her şeyden önce, alacağımız otomobilin bizi mutlu edecek otomobil olacağından emin olmalıyız. Otomobil alırken en çok hangi özellikleri ile ilgileneceksiniz? Akla gelen ilk şey, kendinizi daha huzurlu hissetmeniz için, muhtemelen bütçenizle alabileceğiniz bütün modelleri gözden geçirmeniz olacaktır. Aşağıda vurgulanan özellikler, bu aşamada karar vermeniz gereken seçeneklerden sadece bazıları. Tip (Modeller / Stiller) Almak istediğiniz otomobilin tipini belirlerken, hangi amaçlara yönelik olarak kullanmak istediğinizin netlik kazanmış olması gerekir. Buna göre spor, orta halli veya lüks, üstü kapalı veya açılır, iki, dört veya daha fazla kapılı, önden, arkadan veya dört tekerlekten çekişli, küçük, orta veya büyük gibi seçenekler arasında karar vermeniz gerekmektedir. Fiyat Öğrenmeniz gereken en önemli şey, aracın yalın ve eklemeyi düşündüğünüz opsiyonlarla birlikte fiyatıdır. Çünkü, bu sizin doğru fiyatlarla değerlendirme yapmanızı ve karar vermenizi sağlayacaktır.Şekillenen kararlar genellikle bütçe sınırlarını zorlayamaktadır. Bu durumda aylık ödeme miktarını tekrar gözden geçirerek kredi olanaklarını da devreye sokabilirsiniz.   Performans Performans deyince akla gelen ilk özellikler, güç ve bunun en önemli göstergesi olan hız ile çekiştir. Uzun dönem güvenilirliği açısından türbo şarjlı ve diğer yüksek performanslı motorlu araçları alırken daha dikkatli olmalısınız.   Hız Eğer hız yapmaktan hoşlanıyorsanız, aday araçların ne kadar hız yapabildiklerini de öğrenin. Karar vermenize yardımcı olabilir.   Yenilik Teknolojik yenilikleri daha çok uygulayan, güvenlik, performans ve dayanıklılık alanlarında araştırma yapan markalara öncelik vermelisiniz.   Zevk Bazıları performansa karşı güzelliği tercih edebilir. Her şeyden önce almayı düşündüğünüz arabadan hoşlanmalısınız. Hani bir söz vardır ‘ilk görüşte kanım kaynadı, içim ısındı’ diye, Duygularınız işte o cinsten olmalıdır.   Güvenlik Eğer güvenliği ön planda tutuyorsanız, araçta standard olarak bulunması gereken emniyet kemeri ve hava yastığı gibi elemanlardan başka hangi ekstra güvenlik elemanlarının bulunduğunu da öğrenin. Genellikle boyutları büyük ve daha ağır araçların güvenliği, darbe sönümleyici ön kısmı sınırlı olan küçük araçlara oranla daha yüksek olmaktadır.   Servis Karar vermenizi kolaylaştıracak en önemli kriterlerden biri de servis olanakları olmalıdır. Almayı düşündüğünüz aracın yeterli servis ağına ve yedek parça sağlama kolaylıklarına sahip olduğundan emin olmalısınız. Birçok araç, ilk alış fiyatlarının cazibesiyle alındıktan sonra, servis ve yedek parça konusunda can yakabilmektedir. Bakım ve tamir masrafları genellikle aracın motor tipi, aktarma organlarının karmaşıklığı gibi faktörlere bağlıdır ve yüksek performanslı, elektroniği fazla, türbo şarjlı otomobillerin tamir masrafları, orta halli otomobillere oranla daha fazla olmaktadır.   Aksesurlar Aksesuardan hoşlanıyorsanız, aksesuarı bol olan marka ve modelleri dikkate alabilirsiniz. Aracınızla birlikte veya sonradan alacağınız aksesuarlar aracınızı kişiselleştirmenize yardımcı olacaktır.   Yeni mi Kullanılmış mı? Bütçeniz elveriyorsa, yeni otomobil almalısınız Yeni otomobil, üretici firma garantisi altında ve sizinle hayata başlayacağından, geçmişi hakkında endişe duymadan, güvenle ve uzun süre sorunsuz kullanabileceksiniz.   Oto galerileri, karar vermenize yardımcı olmak için kısa bir test sürüşü yaptırmaktadır. Almayı düşündüğünüz otomobili kullanmayı sevip sevmeyeceğinizi anlamak için, sürüşü yeterli olmayabilir. Birçok oto kiralama firmasında sizin almayı düşündüğünüz modelden bulunabilir. Kiralayacağınız araba yapacağınız birkaç yüz km ile daha iyi fikir edinebilirsiniz. Kiralamayı düşünürseniz, kilometresi az olanı değil fazla olanı tercih edin. Böylece, almayı tasarladığınız arabanın bir süre kullanıldığında ne duruma geleceğini daha iyi değerlendirmiş olursunuz. İmalatçıların yaptığı model değişiklikleri arasında bunalmamak için, almadan önce kararınızı kesinleştirmelisiniz. Galerilere uğrayarak fikirlerini alın. Hâlâ kararsızsanız yeni oto dergilerini inceleyin. Çoğunda almak istediğiniz otomobilin iyi ve kötü yanlarına ait birçok bilgiyi bulabilirsiniz. Beğendiğiniz otomobilin fiyatı bütçenizi çok aşıyorsa, ikinci el piyasasına da bir göz atmalısınız. Birçok marka ve modelin ikinci el fiyatları %30 ...% 40 kadar ucuzlamaktadır. Ancak, ikinci el otomobilin almanın da dikkat edilmesi gereken riskleri vardır. Bu durumda; Deneyimli bir oto teknisyeni veya oto tamircisi bularak, araç sahibine de haber vermek kaydıyla, almayı düşündüğünüz aracı onun incelemesini sağlayın. Oto dergilerini, araç broşürlerini inceleyerek, almak istediğiniz aracın özelliklerini ve geçmişini öğrenin. Almayı düşündüğünüz otomobilden birden fazla satılığa rastlıyorsanız, hepsiyle de test sürüşü yapın. Çok araçla test sürüşü, alabileceğiniz en iyi aracı seçmenizi ve özellikle almak istemeyeceğiniz kadar kötü durumda olanları elimine etmenizi sağlar. Test sürüşü öncesinde ve sonrasında motor yağını kontrol edin. Renginde ve seviyesinde bir fark görülmemelidir. Eğer görürseniz, bilin ki teste gelmeden hemen önce değiştirilmiştir. Düzensiz tekerlek aşıntısını kontrol ediniz. Servis bakım kayıtları olup olmadığını sorunuz. Kayıtların varlığı olumlu bir işarettir. Almayı düşündüğünüz araca sahip kişilere ulaşabiliyorsanız onların fikirlerini alın. Çoğu size yardımcı olmaktan memnun olacaktır. Otomobilini almak istediğiniz kişinin mümkünse ev ve işyerini de inceleyin. Eğer evi veya işyeri bakımsızsa, muhtemelen otosuna da iyi bakmamıştır.   İKİNCİ EL OTOMOBİL ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Otomobilin motorundan şanzımanına, kaportadan döşemesine kadar dikkatle inceleyin. Mümkünse satın almaya bir otomobil tamircisi ile gidin.   Otomobilin çalıntı olup olmadığını anlamak için motor ve şase numaralarını,ruhsattaki motor ve şase numaraları ile karşılaştırın. Çalıntı otomobil aldıysanız ödediğiniz paradan olacağınız gibi,çalmadığınızı ispatlayana kadar uğraşmanız gerekecektir.   Otomobili mutlaka deneyin.Tanıdığınız bir tamirci veya kaportacıya götürüp kontrol ettirin.Kaza geçirip sonradan toplanmış olabilir.   Vergi numarası uygulaması sayesinde artık ruhsatı üzerinize almamak gibi bir durum sözkonusu değildir. Yine de aykırı uygulamalar olabilmekte. Bunun için mutlaka ruhsat sahibi ile anlaşmaya çalışın.   Otomobil sahibi ile anlaştığınızda, otoyu ücretini ortaklaşa ödeyeceğiniz bir otoparka teslim edin.Trafik Şube Müdürlüğü'nden otomobilin hilesiz olup olmadığını öğrendikten sonra, otomobilin sahibi ile birlikte otomobili çözün.   Son zamanlarda rent a car şirketlerinden kiralananlar oto pazarında satılmakta. Bu otomobilleri alan kişiler ise mağdur durumda kalabiliyorlar. Bu nedenle otomobilin sicilini araştırmadan asla kaparo vermeyin.   KASKO YAPTIRIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: Fiyatın öncelikli tercih olarak dikkate alınmaması gerekir.Hasarı en çabuk ve eksiz ödeyen firmaların tercih edilmesi gerekir. Poliçede belirtilen araç değeri,aracınız yeni ise anahtar teslim fiyatı,kullanılmış ise piyasa fiyatı ile aynı olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir Ferdi Kaza Sigortası ve İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasından verilen teminatlara ve ödenecek prime dikkat edilmesi gerekiyor.Piyasada primi düşük göstermek amacıyla bu teminatlar düşük tutuluyor. Poliçedeki genel ve özel şartların iyi okunması gerekiyor.Grev,lokavt,deprem,sel gibi teminatların bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi gerekiyor. Teminatlar dışında dikkat edilmesi gereken diğer bir konu ise primlerin ödeme tarihleri.Çünkü poliçede yazılı tarihlerden itibaren 15 gün içinde prim taksisi ödenmediği takdirde,sigorta teminatı durduruluyor.Bu tarihten sonra meydana gelecek hasarlar ise ödenmiyor. Prim taksitleri acentelere veya şirketlere elden yatırıldığında karşılığında mutlaka makbuz alınması gerekiyor. Poliçenin enflasyona karşı endeksli olup olmadığına dikkat etmek gerekiyor. Hazine müsteşarlığı tarafından her üç ayda bir belirlenen ve şirketlere bildirilen araç kasko değeri esas alınarak,kasko poliçesinin düzenletilmesi gerekiyor.   Kaza sonrası kasko için yapılması gerekenler: Kaza sonrası otomobiller hareket ettirilmeden ilgili trafik şubelerine haber vermek ve trafik polislerinin zabıt tutmalarını beklemek gerekiyor.(Eğer kaza bölgesinde trafik şubeleri yerine jandarma varsa,jandarmalar zabıt tutuyor) Alkol muayenesi yapılması gerekiyor. Sürücünün kazanın meydana geldiği yerden veya tutanaklar tutulduktan ve araç tamirhaneye çekildikten sonra sigorta şirketlerine haber vermesi gerekmektedir. Bu işlemler sonrasında sigorta şirketi hasarın bedel tespiti için eksper gönderir.Eksperin hasar tespit çalışmaları sırasında hasar dosyasının tamamlanması ve para alınabilmesi için tutulan tutanağın tasdikli örneğini,alkol muayenesi örneğini ve aracın ruhsatının fotokopilerini tamin etmesi gerekiyor. Aracınızın hasarlı durumunu gösteren fotoğrafları çektirmesi gerekiyor.   Trafik Hasarlarında Sigortalının Yükümlülükleri Nelerdir? Sigortalı genel şartlara göre aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür. Sigortalı, riskin gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren durumu beş gün içinde sigorta şirketine bildirmek zorundadır Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve korunma önlemlerini almak ve bu amaçla sigorta şirketinin verdiği talimata uymak. Sigorta şirketinin talebi üzerine, olayın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek (olayın hangi gün ve saatte ve nerede gerçekleştiğini ve olay anında aracı kullanan isim ve adresi) ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigorta ettiren tarafından sağlanması mümkün bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek. Zarardan dolayı, sigorta ettiren dava yolu ile veya başka bir nedenle bir tazminat talebi karşısında kalır veya aleyhine cezai takibata geçilirse, keyfiyetten sigorta şirketini derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai takibata müteallik olarak almış olduğu ihbarname, davetiye gibi bütün ilgili belgeleri sigorta şirketine tevdi etmek. Dava açılması halinde sigorta poliçesinde kayıtlı limitlere kadar davanın takip ve idaresi için sigortacının göstereceği avukata belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek. Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigorta şirketine bildirmek. Zararın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini tespit ve sorumluluğun tayini için yapılacak tahkikata ve delillerin toplanmasında sigorta şirketine elinden gelen yardımda bulunmak.   Kasko poliçem hangi durumlarda hasarımı ödemez? Kasko poliçesi genel şartlarında belirtilen teminat dışı kalan haller sonucunda oluşan zararları kasko poliçeniz karşılamaz. Teminat dışı kalan haller aşağıda belirtilmiştir. Alkolün veya uyuşturucu maddenin etkisiyle sarhoşken yapılan kaza nedeniyle ortaya çıkan hasarlar. Aracın sürücü belgesine sahip olmayan kişilerce kullanılması esnasında meydana gelen hasarlar. Aracın kapasitesi üzerinde yolcu ve eşya taşıması durumunda gerçekleşen zararlar. Aracın yağsızlık, susuzluk, çürüme ve paslanma gibi teknik bakımsızlıktan dolayı gerçekleşen zararlar. Savaş, istila, düşman işgali ve benzeri olaylarda da sigortacı teminat veremez. Bunun gibi nükleer yakıttan veya yakıtın yanması sonucu nükleer atıklardan dolayı doğan zararlar da teminat içine dahil değildir. Bunlar kadar önemli bir konu da, aracın teknik konularda tasarruf yapması nedeniyle eklenen, yani aracı üretim standartlarından çıkartmak üzere yapılan değişiklikler nedeniyle gerçekleşen zararlar. Dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi de taşıtın bir hasar veya zorunluluk nedeniyle taşınması, çekilmesi dışında, taşıtın kendi gücü ile girip çıkabileceği, deniz, nehir ve havada taşınması sırasında (ruhsatlı sefer yapan gemiler ve trenler hariç) uğrayacağı zararlar teminat dışındadır.   HASAR GERÇEKLEŞTİĞİNDE İZLENECEK YOL TRAFİK (ZORUNLU MALİ SORUMLULUK ) VE İHTİYARİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI   A- 3.ŞAHISLARIN ZARAR GÖRMESİ HALİNDE 1. Kazanın Şirketimizin Hasar Departmanına Telefon veya Faks ile Bildirilerek Hasar İhbarında Bulunulması. 2. Gerekli Belgelerin Hasar Dosyası için Hazırlanması, a. Polis veya Jandarma'dan Trafik Kazası Tesbit Tutanağı (Onaylı) Alınması, Alkol Raporu (Onaylı) b. Her İki Araca Ait Ruhsat Fotokopisi, c. Ehliyet Fotokopisi, d. Poliçe Fotokopisi e. Hasar Resimleri     B- 3.ŞAHISLARIN BEDENİ (ÖLÜM VEYA YARALANMA) ZARAR GÖRMESİ HALİNDE 1. Kazanın Şirketimizin Hasar Departmanına Telefon veya Faks ile Bildirilerek Hasar İhbarında Bulunulması. 2. Gerekli Belgelerin Hasar Dosyası için Hazırlanması, a. Polis veya Jandarma'dan Trafik Kazası Tesbit Tutanağı (Onaylı) Alınması, b. Veraset İlamı, c. Ölüm Raporu, d. Nüfus Aile Kaydı, e. Hastane Kat'i Raporu ( Yaralanma İçin) f. Epikriz Raporu ( Yaralanma İçin) g. Tedavi Masraf Faturalarının Asılları, h. Şirketin Muvafakatıyla Üçüncü Kişilere Sigortalı Tarafından Sulhen ödenen Tazminatla İlgili Noterlikçe Düzenlenen İbraname, i. Mahkeme Kararı ile ödenen tazminatla ilgili mahkeme kararı, icra emri ve tahsilat makbuzu, j. Muvafakatname ( İhtiyari Mali Sorumluluk poliçesinden ödeme yapılırken sigortalıdan talep edilir) k. Gelir Durumunu Gösterir Kazanç Belgesi (Onaylı)       KASKO SİGORTASI 1. Otomobilin, Onarılacağı Tamirhane veya Servise Çekilip Şirketimizin Hasar Departmanına Telefon veya Faks ile Bildirilerek Hasar İhbarında bulunulması. 2. Gerekli Belgelerin Hasar Dosyası için Hazırlanması, a. Polis veya Jandarma'dan Trafik Kazası Tesbit Tutanağı (Onaylı) Alınması, b. Alkol Raporu (Onaylı) c. Ruhsat Fotokopisi, d. Ehliyet Fotokopisi, e. Poliçe Fotokopisi, f. Otomobilin Yanması Halinde İtfaiye Raporu g. Hasar Resimleri     ARACIN ÇALINMASI HALİNDE;   (Yukarıda Belirtilenlerin Haricinde İstenen Belgeler ) a. Otomobilin Çalınması veya Otomobilde Meydana Gelen Kısmi Çalınma ( radyo-teyp, lastik..vb) Hasarlarında Mahalli Karakola Müracaat Edilerek Tutanak Düzenletilmesi b. Otomobil Dosyası (Otomobil Faturası..vb) c. Vergi Makbuz Asılları, d. Vergi Dairesinde Borcunun Kapattırılması, e. Ruhsat Aslı, f. Haciz Varsa Ruhsattan Kaldırılması, g. Otomobilin Trafikten Kaydının Silindiğine İlişkin Belge h. Otomobilin Bulunmadığına İlişkin Asayiş Müdürlüğü'nden Yazı Alınması, i. Anahtarlar